Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Erbo-dis-escrolo(-dóu-printèms)
Scrophularia vernalis
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire de printemps.
Descripcioun :L'erbo-dis-escrolo-dóu-printèms se rescontro dins lis esclargido, lis orle de bos e tambèn li prado à rousèu (megafourbié), majamen dins lis Aup Marino. Se recounèis eisadamen qu'èi la souleto à faire de flour jauno. Li fueio, en couor, dounon d'èr à li de l'erbo-de-l'aiet (Allaria petiolata). Sènso èstre sus listo roujo, la planto es aparado en Prouvènço.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Poudèn pensa, que coume lis àutris erbo-dis-escrolo es empouisounanto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1900 m
Aparado :
Vo
Abriéu à juliet
Liò : Esclargido
- Prado à rousèu
- Orle de bos
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Scrophularia vernalis L., 1753